This says it all! We waren al langer op zoek naar een manier om in beeld te brengen wat Cultuur in de Wijk nu precies is en vooral: wat het nu precies doet. Schrijver en conceptdenker Kitty Peetoom en grafisch ontwerper Jeroen van Doornik maakten samen deze bijzondere tekening, die alles laat zien wat we zijn, doen en bewerkstelligen.
WAAROM doen we Cultuur in de Wijk?
De maatschappij heeft jongeren nodig en de jongeren hebben de maatschappij nodig. Maar we zijn elkaar kwijt! We leven in het ik-tijdperk en dat heeft grote gevolgen. Een natuurlijke gemeenschap hebben we in Nederland niet meer. Jongeren zeggen: “Er is geen ‘wij’ meer”. Ze hebben niet het gevoel dat ze ergens bij horen.
Maar een maatschappij zonder jongeren is niks. Jongeren hóren bij een stad, een dorp, een gemeenschap. En andersom horen volwassenen ook bij een stad, een dorp, een gemeenschap. Cultuur in de Wijk gaat over persoonsvorming en community-vorming. Met Cultuur in de Wijk maken we de wereld van de jongeren groter, trekken we ze de wereld in, maar tegelijkertijd maken jongeren ook de wereld van de volwassenen groter en trekken ze de volwassenen dichter naar hun eigen wereld toe. Er ontstaat weer tweerichtingsverkeer.
HOE werkt Cultuur in de Wijk?
Cultuur in de Wijk heeft de sleutel tot jongeren gevonden in de combinatie van kunst, sociaal werk en gelijkheid. We werken op basis van de interesse van de jongeren. We gebruiken een thema dat hen persoonlijk raakt én dat de maatschappij raakt. Daarbij zoeken we kunstbronnen. Want kunst roept discussie op, lokt gesprek uit, vraagt om meningen.
Doordat jongeren, jongerenwerkers en kunstenaars allemaal meedoen, en allemaal hun stem laten horen, leren ze elkaar beter kennen, ontstaat gelijkheid en vormt zich een gemeenschap. Zo verbreden we de blik van álle deelnemers. Jongeren leren een mening te hebben die ze kunnen funderen, worden zich bewust van de betekenis van bijvoorbeeld geweld, of mentale ongezondheid, voor zichzelf en voor de maatschappij. Jongerenwerkers komen in zo’n proces dichterbij dan zonder kunst het geval was geweest. Kunstenaars openen ogen en spiegelen via de vaardigheden die ze aanbieden.
Door het artistieke onderzoek binnen Cultuur in de Wijk maken we de problemen van jongeren zichtbaar en gaan we met ze in gesprek. We geven een ander perspectief en bieden zo hulp. Jongeren ontdekken dat ze een belangrijke stem hebben, ook in een volwassen omgeving. Uiteindelijk vormt zich uit deze smeltkroes een performance of kunstwerk dat het resultaat laat zien van een gezamenlijk bewustwordingsproces; dat weer vragen oproept bij publiek, en zo weer zorgt voor gespreksstof en contact. Cultuur in de Wijk veroorzaakt zo een vliegwieleffect voor cohesie in de wijk.
WAT doet Cultuur in de Wijk?
Elk halfjaar trekt Cultuur in de Wijk naar een andere buurt in Zwolle. Cultuur in de Wijk heeft een gezellige, festival-achtige setting met vuur, muziek én roze koeken. Tien tot twintig jongeren van 15 tot 25 jaar uit de buurt werken zes tot acht vrijdagavonden lang met theatermakers, beeldend kunstenaars en jongerenwerkers aan een art-work op een thema dat voor hen belangrijk is.
Het art-work kan alles zijn wat aansluit bij de jongeren, hun vaardigheden en het thema: performance, beeldende kunst, spoken word, muziek, video en wat ze nog meer kunnen verzinnen.
Cultuur in de Wijk vertrekt vaak vanuit bestaande kunstbronnen. Daaruit ontstaat het gesprek en de inspiratie om zelf te gaan creëren. Jongeren, kunstenaars en jongerenwerkers doen allemaal mee en jongeren nemen ook actief deel aan de organisatie en communicatie rondom het artistieke gedeelte.
Een community art-work maken is niet vrijblijvend. Als de jongeren niet tevreden zijn, dan zeggen we: ‘Waarom niet? Hoe moet het dan wel?’. Desnoods zeggen we: ‘Breek maar af en begin opnieuw’. Zo leren ze kritisch naar hun eigen werk kijken en ervaren ze de essentie van vakmanschap.
Op de slotavond wordt het community art-work gepresenteerd aan buurtbewoners, vrienden, familie en belangstellenden. Na afloop van het traject zijn de kunstenaars weg, maar de jongerenwerkers blijven. Die gaan verder met wat de jongeren hebben gedeeld en zichtbaar hebben gemaakt tijdens Cultuur in de Wijk. Zij blijven hierover met de jongeren in gesprek en ondernemen acties waar dat nodig is.
CW Atelier: dezelfde taal leren spreken
Voorafgaand aan elke editie van Cultuur in de Wijk wordt een CW Atelier gehouden. Dit zijn drie creatieve avonden waarin jongeren, jongerenwerkers en kunstenaars samen worden klaargestoomd voor de betreffende editie van Cultuur in de Wijk. CW Atelier is een leerwerktraject waarin de deelnemers elkaars taal leren spreken, rollen en taken verdelen en samen verkennen hoe in hun wijk kunst en welzijn elkaar kunnen versterken via community-art.